Kreşte Oyunla Eğitim
Oyun, çocuğun sınırsız hayal gücünün dışa vurumu, yaşamının doğal bir parçasıdır. Çocuklar oyun sırasında eğlenirler, tüm enerjilerini, ilgilerini oyun üzerinde yoğunlaştırırlar. Oyunla eğitim, çocuğun eğitim için en uygun olduğu andır.
Hata yapmaktan korkmadıkları için oyun oynarken rahattırlar ve bu süreçten doğal olarak pek çok deneyim edinirler. Çocuk, oyunla çevresini ve kendini tanır, bilgi ve beceriler edinir. Arkadaşlarıyla oynarken onlarla ilişki kurar. Oyunda aldığı roller sayesinde dünyaya başkalarının penceresinden bakmayı, dünyayı diğerlerinin gözünden yorumlamayı öğrenir.
Oyun, çocukluk çağında öğrenme ve sağlıklı gelişimin önemli bir aracıdır ve aslında çocuk için oyundan daha zevkli ve etkili bir öğrenme aracı da yoktur. Yani okulların da bu dönemde hedefledikleri kazanımları oyun yoluyla çocuklara deneyimletebilmek mümkündür.
Oyunun çocuğun gelişimi için önemi ve gelişimi desteklemek için sunduğu fırsatlar şu şekilde özetlenebilir:
Fiziksel gelişim:
Çocuk için her hareket bir oyuna dönüşebilir. Bu ardarda zıplamak, belli bir hedefe sıçramak, eğilmek, koşmak, fırlatmak, nesneleri ayırmak, birleştirmek, üst üste koymak, sıkıştırmak, germek olabilir. Çocuk oyun sırasında hareket kapasitesini, vücuduyla yapabildiklerini keşfeder. Bu hareketleri yaptıkça da gelişir ve enerjisini boşaltır. Bu nedenle, anne babaların çocuklarına bu hareketleri rahatça yapabilmeleri için fırsatlar vermeleri gerekmektedir.
Zihinsel gelişim:
Çocuklara oyun oynama fırsatı verildiğinde tüm duyu organlarını kullanarak, görerek, dokunarak, tadarak, duyarak ve koklayarak oynadıkları nesneleri keşfederler, tanırlar ve tecrübe kazanırlar. Örneğin, oyun hamuruyla oynayan çocuk hamurun yumuşak olduğunu, onu sıkabildiğini, çektiğinde esnediğini etkin olarak öğrenir. Çocuklar oyunlarında çeşit çeşit oyuncaklar kullanır. Örneğin, çocuğun önüne farklı şekillerde kullanılabilecek çeşitli boyalar verilirse çocuklar kısa sürede deneyerek, farklı boyaların ne şekilde kullanılacağını keşfederler. Evcilik köşesindeki bardakları, tabakları yemek yapar gibi, tarağı, fön makinesini kuaför gibi kullanırlar. Legoları birleştirerek, parçalara ayırarak farklı oyuncaklar ortaya çıkarırlar.
Sosyal- duygusal gelişim:
Çocuklar her an bilmedikleri bir dünyayı, “yetişkinler dünyası”nı keşfetmek ve anlamak durumundadır. Dolayısıyla hep öğrenen, etraflarındaki dünyayı anlamlandırmaya çalışan kişilerdir. Oysa ki oyunlarında kendi kurguladıkları bir dünya dadırlar ve bu dünyayı istedikleri gibi yönlendirebilirler. Kendi yaratıcılıklarıyla kurguladıkları bir dünyanın hakimi olmaları, kişilik gelişimleri açısından deneyimlemeleri gereken önemli bir duygudur.
Çocuklarının başarısı kadar mutluluğuna da önem veren anne babalar “çocukluk dönemi” ile “oyun”un hayatın ilk yıllarında el ele yürüdüğünü unutmamalı, çocukların oyunlarına izin vermeli, farklı oyun deneyimleri yaşamaları için fırsatlar yaratmalı ve daha yakın bir ilişki kurmak için en doğal yol olarak çocuklarıyla oyun oynamaya mutlaka zaman ayırmalıdır.
Bu konuyla ilgili farklı bir ayrıntı öğrenmek isterseniz, tıklayınız.
Kreşe Hazırlık ve Uyum Süreci
Çocuklarımızın büyük bir kısmı hayatlarında ilk kez okulla tanışıyorlar. Bu ilk günlerde yaşayacakları heyecan ve kaygıyı azaltmak ve çocukların bireysel ihtiyaçlarını belirlemek adına oryantasyon dönemi çok büyük önem taşımaktadır. Kreşe hazırlık döneminde sizlerden ayrılmayı içselleştirmeye çabalayan çocuklarınıza vereceğiniz desteği güçlü kılmak için birkaç noktaya değindik.
Çocuğunuzu güvenli ve rahat bir ifade ile öpüp, okulda güzel vakit geçirmesini dileyerek vedalaşın. Vedalaşmayı mümkün olduğunca kısa tutun ve okul bittikten sonra birlikte yapacaklarınız için ödüller vaat etmemeye özen gösterin.
Ayrılığı kolaylaştırmak için giriş bölümünde vedalaşın, sınıfların olduğu bölüme girmeyin, bu bölümün öğretmen-arkadaş bölgesi olduğunu, sizin gelebileceğiniz bir alan olmadığını net bir şekilde açıklayın.
Çocuğunuzun okula gelirken, okulda geçireceği aktivitelere uygun kıyafet seçmesi yönünde teşvik edici olun. Unutmayın ki çocuğunuz okulda boyama-resim faaliyetleri yapacak, yerde oturacak, fiziksel aktivitelerde bulunacak ve dış mekanlarda da zaman geçirecektir.
Çocuklarımızın okula gelirken giydikleri kıyafetlerin kirlenmesi, ıslanması durumlarına karşı okul çantasındaki yedek kıyafetlerin çocuklarınızın kendilerinin rahatça giyip çıkarabilecekleri türden kıyafetler olmasına özen gösterelim. Bununla birlikte çocuklarınızın okul içerisinde giydikleri kıyafetlerin, ayakkabı ve terliklerinin de bağımsızlıklarını desteklemek amacıyla kendi kendilerinin giyinip soyunmasını destekleyecek türden olmasına özen göstermenizi rica ederiz (örneğin bağlamalı ayakkabı yerine cırt cırtlı ayakkabı, saloped tarz pantolon yerine beli lastikli pantolon gibi). Çocuğunuzun evde de kendi giyinip soyunmasını yüreklendirmeniz bu sürece olumlu yönde etki edecektir.
Yedek Kıyafet Örnek Listesi:
Çocukların odaklanmalarını olumsuz etkileyecek her türlü uygulama ve dekorasyon dan bilinçli bir şekilde uzak durulmaktadır. Bu hususta siz velilerimizden de çocuklarınızın giyim kuşam konusunda özenli ve destekleyici olmanızı beklemekteyiz. Çocuğunuzu okula çizgi film karakterlerini barındıran kıyafetlerle ve takım formalarıyla göndermemeye, kız çocuklarının ayrıca ojesiz ve takısız gelmelerini sağlamaya özen göstermenizi rica ederiz. Okula oyuncak getirmemelerini sağlamak ise ev ve okuldaki tutumları eşleştirmek için oldukça önemli bir başlıktır.
Çocuklarımızın çantalarına veliler tarafından konulan iletişim defterine öğretmenlerimiz çocuğunuzla ilgili notlar yazacaktır. Bu defteri her gün kontrol etmeniz önemlidir. Siz de bu deftere evde çocuğunuzun duygu durumunu etkileyen olayları ya da bize iletmek istediğiniz mesajlarınızı yazabilirsiniz.
Acil durumlarda ise okula telefondan ulaşabilirsiniz.
Ayrıntılı bilgi edinmek için tıklayınız.
Kreş’in Çocuk Gelişimine Faydaları
Çocukların en yoğun öğrenme dönemi içinde olduğu, temel alışkanlıkların ve zihinsel yeteneklerin en hızlı geliştiği dönem 0-6 yaş arası olarak belirtiliyor. Bu zaman diliminde öğrenilen davranış şekilleri yaşam boyu devam ediyor. Ayrıca erken yaştaki deneyimlerin beynin çalışma biçimini de etkilediği biliniyor. Yapılan bazı araştırmalar, okul öncesi eğitim alan çocukların, öğrenim hayatlarının ileri ki yıllarında başarı oranlarının daha yüksek olduğunu ortaya çıkarmış. Okul öncesi eğitimin çocukların gelişimi yönünde pek çok olumlu etkisi olduğu belirlenmiş. Kreşin faydaları, bu aşamada ortaya çıkmaktadır.
Kreşin faydalarının en önemlisi sosyalleşmeye sağladığı katkı. Çocuğun kendi ailesi dışında güvenli bir çevre içinde sosyalleşmesi oldukça önemli. Çocuklar böylece öz güven kazanarak utangaçlık duygularını bir kenara rahatlıkla bırakabiliyor. Bir diğer yandan özellikle tek çocuk olanlar için paylaşmayı öğrenmek önemli. Yaşıtları ile aynı ortamda paylaşmayı ve işbirliği yapmayı öğrenmeleri kolaylaşıyor. Pek çok etkinlik takım çalışması halinde yapılmakta, böylece çocuklar, farklı görüşleri dinleme, farklılıklara saygı gösterme ve ekip çalışmasına uyum sağlama gibi temel konuları erken yaşta kavrayabiliyor.
Kreşin faydaları arasında kesme, boyama, yapıştırma gibi etkinliklere oldukça sık yer verildiği için de çocukların motor becerilerinin gelişimine önemli katkı sağlanıyor. Nesne eşleştirme, sınıflandırma, gözlem yapma ve fikir üretme gibi çalışmalarla matematik becerileri de gelişmeye başlıyor. Resimli kitapları inceleme ve çizim yapma gibi etkinlikler sayesinde de yazma ve okumaya olan ilgi ve becerileri artıyor. Dikkat eksikliği veya öğrenme güçlüğü gibi bir takım problemler erken yaşta fark edilebileceği için, okula başlamadan bazı önlemler alınabiliyor.
Yemek, uyku ve tuvalet gibi temel ihtiyaçları kazanmak, ebeveynlerden ayrı uzun süre zaman geçirmeyi öğrenmek, kendi işlerini yapmaları ve sorunlarını kendileri çözmeyi öğrenmeleri çocukların duygusal gelişimine katkı sağladığı gibi, kendilerine olan güvenin artmasına da yardımcı oluyor.
Bu konuda uzman görüşünü öğrenmek için tıklayınız.
Anaokulu Etkinlikleri
Anaokulu, çocukların gelişimini destekler ve okul hayatına hazırlar. Aynı zamanda da sosyal olarak da çocuğa katkıda bulunur. Çocukların gelişimlerini desteklemek, onlara yeni şeyler öğretmek için anaokulu etkinlikleri yapılır. Bu etkinlikler, çocukların yeteneklerini ortaya çıkartmak için de gereklidir.
Anaokulu etkinlikleri, çocukların nesneleri kullanmayı öğrenmesini, arkadaşlarıyla iletişim kurmasını, paylaşmayı öğrenmesini, yeteneklerini keşfetmesini sağlar. Her anaokulunda farklı etkinlikler yapılabilir ancak etkinliklerin genel amacı çocuğun kişiliğine ve yeteneklerine katkıda bulunmaktır.
anaokulu etkinlikleri
Anasınıfı için etkinlik bulmak hiç de zor değil. Etkinlikleri birleştirerek, farklı etkinliklerden ilham alarak siz de yeni etkinlikler üretebilirsiniz. Çocukların motor gelişimlerini destekleyecek ve onların güzel zaman geçirmelerini sağlayacak etkinlikler hazırlayabilirsiniz. Örneğin baskı boya etkinlikleri çocuklar için çok eğlencelidir. Patates baskı, kaşık baskı gibi etkinlikler çocukları hem eğlendirecek hem de gelişimlerine katkıda bulunacaktır.
Keçe yapımı, okul öncesi etkinlik çeşitleri arasında en sevilen etkinliklerden biridir. Çocuklar keçe sayesinde pek çok nesne yapabilir, hayallerini keçelerle anlatabilir. Keçe etkinliği mutlaka bir yetişkin gözetiminde yapılmalıdır. Anasınıfında öğretmenle birlikte ya da evde aileyle birlikte keçeyle güzel etkinlikler yapılabilir. Keçeden kıyafetler, manzaralar oluşturulabilir. Ayrıca yeni yıl, mevsimler gibi kompozisyonlar da yapılabilir.
Anasınıfı etkinlikleri deyince sadece nesnelerle yapılan etkinliklerin akla gelmesi yanlış olur. Çocukların yaratıcılığını ve hayal gücünü geliştirebilecek hikâye etkinlikleri de yapılabilir. Bu etkinliklerde bir hikâye anlatılmaya başlanır ve çocuklardan bu hikâyenin devamını getirmeleri istenir. Her çocuk hikâyeye yeni bir şey katar. Anaokulu etkinliklikleri ile hikâye bittikten sonra küçük bir tiyatro gibi de oyun oynanabilir.
Renkli el işi kâğıtlarından farklı çalışmalar yapmak da en çok yapılan etkinliklerdendir. Kreş etkinlikleri arasında çocukların çok sevdiği etkinliklerden birisidir. Rengârenk el işi kağıtlarını kesip yapıştırarak güzel resimler yapabilirler. Bu etkinlikleri çocuklar hem tek başlarına hem de gruplar halinde yapabilirler. Her iki türlü katılım göstermeleri de faydalıdır. Çocuğun grup çalışması yapmaya ve yardımlaşmayı öğrenmesine katkıda bulunmak için grup anaokulu etkinlikleri yapılabilir.
Şişeler, şişe kapakları, poşetler, atık eşyalar gibi materyallerle çok güzel etkinlikler yapılabilir. Şişe kapaklarından ağaç süslemeleri, şişelerden sevimli hayvancıklar, poşetlerden farklı resimler yapılabilir. Bu sayede çocukların yaratıcılığı gelişir ve aslında her materyalin önemli olduğunu, artık materyallerin de işe yarayabileceği öğretilebilir. Çocuklar, bu çalışmaları gruplar halinde yaparlarsa ortaya çok daha güzel işler çıkacaktır.
Açık hava etkinlikleri özellikle ilkbahar ve yaz ayları için uygundur. Soğuk havalarda çocukları uzun süre dışarıda tutmak pek doğru olmayacaktır. Çocukları bahçeye çıkarıp hem bahçe temizliğinin öneminden bahsedilip hem de ağaç bakımı, fidan dikme gibi eğlenceli işler yapılabilir. Çocuklara ağaçların ne kadar önemli olduğunu anlatabilir, fidan dikmekten bahsedebilir ve diktikleri fidanlara artık onların bakması gerektiğini söyleyebilirsiniz. Diktikleri fidanlarla ilgilenerek sorumluluk verebilir ve sorumluluk bilinçlerinin gelişimine katkı sağlayabilirsiniz.
Anaokulu etkinlikleri hakkında daha ayrıntılı bilgi için tıklayınız.
Anaokulu Eğitim Programı
Nitelikli bir eğitim programı; çocuk merkezli öğretim yöntem ve tekniklerini kullanarak çocukları farklı disiplinlere (fen, matematik vs.) ilişkin bütüncül gelişimini destekleyen ve çeşitli beceriler edinmesini sağlayan etkinlikler kapsar.
Çocukların özelliklerine uygun, tüm gelişim alanlarını (sosyal, duygusal, fiziksel, dil, bilişsel) ve öz-bakım becerileri ile estetik anlayışın gelişimini kapsayan zengin içerikli bir eğitim programı uygulanmalıdır.
Nitelikli bir eğitim programı;
Çocuk Merkezli
Öğretmenlerin, öğrenme sürecinde çocukların plan yapmalarına, uygulamalarına, düzenlemelerine, sorgulamalarına, araştırmalarına, tartışmalarına ve üretmelerine mümkün olduğu kadar çok olanak tanımaları gerekmektedir. Çocuğun okula, öğrenmeye ve araştırmaya dair olumlu tutumlar kazanabilmesi için; olumlu benlik algısı geliştirmesi, kendini değerli hissetmesi, akran ve öğretmenleriyle karşılıklı etkileşime girebilmesi önemlidir. Bunun yanı sıra çocuğun etkinliklere aktif katılması, eğitim ortamlarında yapacağı etkinlikleri ve oynayacağı materyalleri seçmesi için özgürlük tanınması gerekir.
Esnek
Program; çocuğun, fiziksel çevrenin ve ailenin değişen özelliklerine göre uyarlanmaya ve bireyselleştirilmeye uygundur. Öğretmenin, ortaya çıkabilecek günlük ve anlık değişimlere göre eğitim sürecinde gerekli düzenlemeler yapabilmesine fırsat vermektedir. Bu programı kullanan öğretmen eğitim planlarını kendisi hazırlar, uygular ve değerlendirir. Öğretmen, programda yer alan kazanım ve göstergeler ile kavramları farklı biçimlerde bir araya getirebilir; etkinliklerini bütünleştirilmiş veya ayrı ayrı hazırlayabilir; değişik konulardan, etkinlik, ortam ve materyallerden yararlanarak öğrenme süreçlerini zenginleştirebilir.
Oyun Temelli
Çocuk oyun aracılığıyla öğrenir, kendini ve içinde yaşadığı dünyayı oyunla tanır ve kendini en iyi oyun sırasında ifade eder, kritik düşünme becerilerini oyun içinde kazanır. Çocuğun dili oyundur, diğer bir deyişle oyun, çocuğun işidir. Programda kazanım ve göstergeler ele alınırken oyunun bir yöntem ve/veya etkinlik olarak kullanılması özellikle önerilmektedir. Oyun aracılığıyla öğrenme bu programın ve okul öncesi eğitiminin ayrılmaz parçası olarak görülmektedir.
Keşfederek Öğrenme
Keşfederek öğrenmede çocuğun öğrenme sürecine etkin katılması, öğrendiklerini farklı durumlara transfer etmesi ve yeni durumlarda kullanması önemlidir. Program çocuğun çevresinde olanları fark etmesini, merak ettiği konulara ilişkin sorular sormasını, araştırmasını, keşfetmesini ve oynayarak öğrenmesini teşvik eder. Böylece ezbere dayalı öğrenme yerine anlamlı öğrenme gerçekleşmiş olur.
Temalar/ Konular Araç
Okul öncesi eğitimde, kazanım ve göstergelerin kazandırılmasında konu veya tema merkezli eğitim söz konusu değildir ancak eğitim süreci planlanırken çeşitli konulardan yararlanılabilir. Burada asıl amaç, ele alınan konunun öğretimi değil o konu yardımı ile kazanım ve göstergelerin gerçekleştirilmesidir. Kazanımlar, göstergeler ve kavramlar farklı etkinliklerde yeniden ele alınabilir.
MEB Okul Öncesi Eğitim Programı ulaşmak için tıklayınız.